Warunki

All in — „Wszystko w cenie”.
Termin oznacza, że zadeklarowany koszt transportu obejmuje wszystkie dodatkowe opłaty i usługi przewidziane w umowie transportowej. Klient płaci stałą stawkę bez ukrytych kosztów.

ATA (Actual Time of Arrival)
Wskazuje dokładny moment faktycznego przybycia środka transportu (statek, samolot, pociąg itp.) do miejsca przeznaczenia, w przeciwieństwie do czasu planowanego.

ATD (Actual Time of Departure)
Rejestruje faktyczny czas opuszczenia portu lub terminala przez statek, samolot lub inny środek transportu.

AWB (Air Waybill)
Dokument wydawany przez przewoźnika lotniczego przy przyjęciu ładunku. Potwierdza zawarcie umowy przewozu lotniczego i zawiera informacje o nadawcy, odbiorcy oraz szczegółach ładunku.

B/L (Bill of Lading)
Oficjalne potwierdzenie przyjęcia ładunku przez przewoźnika do przewozu morskiego i zobowiązanie do dostarczenia go do portu przeznaczenia. Dokument ten pełni rolę zarówno umowy przewozu, jak i pokwitowania odbioru towaru. Nadawca odpowiada za poprawność podanych danych.

BAF (Bunker Adjustment Factor)
Dodatkowa opłata frachtowa rekompensująca zmiany cen paliwa. Obliczana w zależności od wahań cen paliwa na rynku światowym.

B/G (Bonded Goods)
Towary pod kontrolą celną — ładunki przechowywane na magazynie do czasu zakończenia procedur celnych. Do tego momentu nie podlegają opodatkowaniu.

Bonded Warehouse
Magazyn celny — pomieszczenie magazynowe pod kontrolą organów celnych. Towary mogą być tu przechowywane bez opłat celnych i podatków do zakończenia formalności celnych.

Booking Note
Dokument składany w celu rezerwacji miejsca na statku lub środku transportu. Zawiera podstawowe informacje o ładunku, ale nie jest używany bezpośrednio do wystawiania konosamentu. Po złożeniu klient zobowiązuje się przygotować ładunek w określonym terminie.

BLK (Bulk Cargo)
Ładunek masowy — przewożony bez opakowania, np. zboże, węgiel, piasek, ruda i inne materiały sypkie.

Break Bulk
Transport ładunków jednostkowych bez kontenera. Używany do przewozu oddzielnych partii towaru, które nie mieszczą się w kontenerze lub nie wymagają konteneryzacji.

CAF (Currency Adjustment Factor)
Korekta walutowa — opłata dodawana do stawki frachtu w celu uwzględnienia wahań kursów walut na rynku międzynarodowym.

CBM (Cubic Meter)
Podstawowa jednostka objętości ładunku w logistyce. Stosowana przy obliczaniu pojemności, frachtu i taryf.

CIF — Cost, Insurance and Freight (Incoterms)
Dostawa na warunkach CIF oznacza, że sprzedawca wypełnia swoje zobowiązania, gdy towar przekracza burty statku w porcie załadunku. Cena obejmuje koszt towaru, transportu i ubezpieczenia morskiego.

CFR — Cost and Freight (Incoterms)
Warunki CFR przewidują, że sprzedawca płaci za transport do portu, fracht statku i cła eksportowe. Ubezpieczenie organizuje kupujący. Ryzyko przechodzi na kupującego po przekroczeniu burty statku. Dotyczy wyłącznie transportu morskiego i rzecznego.

CFS — Container Freight Station
Stacja kontenerowa — magazyn, w którym następuje konsolidacja towarów, ich załadunek i rozładunek do kontenerów. Często stosowana przy przesyłkach zbiorczych.

COC — Container of Carrier
Kontener przewoźnika — kontener należący do firmy transportowej. Koszt jego użycia wliczony jest w całkowitą stawkę frachtu.

CNEE — Consignee
Odbiorca — osoba lub podmiot, któremu ładunek jest przekazywany w miejscu przeznaczenia zgodnie z dokumentami transportowymi.

CU.FT. — Cubic Foot (Feet)
Stopa sześcienna — jednostka objętości używana przy obliczaniu pojemności i taryf, szczególnie w logistyce międzynarodowej.

Cut Off Time
Ostateczny termin dostarczenia ładunku do terminala i przygotowania go do załadunku na rejs. Nieprzestrzeganie terminu może spowodować opóźnienie wysyłki.

CY — Container Yard
Terminal kontenerowy — miejsce przechowywania kontenerów przed lub po transporcie. Warunek CY/CY (terminal do terminala) oznacza, że przewoźnik zapewnia transport kontenera między tymi punktami, wliczając fracht, załadunek i rozładunek.

DAP — Delivered At Place (Incoterms 2010)
Dostarczone w określone miejsce. Sprzedawca ponosi odpowiedzialność i koszty do momentu przekazania towaru w uzgodnionym miejscu przeznaczenia. Dotyczy wszystkich rodzajów transportu. Zastępuje stare terminy DAF, DES i DDU.

DAT — Delivered At Terminal (Incoterms 2010)
Dostarczone na terminal. Sprzedawca zobowiązuje się dostarczyć ładunek do wybranego terminala (portu, magazynu, placu kontenerowego) i ponosi koszty do momentu rozładunku. Zastępuje DEQ.

DC — Dry Container
Kontener suchy — standardowy, zamknięty kontener do przewozu zwykłych suchych ładunków bez specjalnych warunków przechowywania.

DDP — Delivery Duty Paid (Incoterms 2000)
Dostawa z opłaconymi cłami. Sprzedawca ponosi wszystkie koszty, ryzyko i podatki, w tym cła, aż do momentu dostarczenia towaru kupującemu w kraju importu. Odpowiedni dla wszystkich rodzajów transportu.

DDU — Delivery Duty Unpaid (Incoterms 2000)
Dostawa bez opłaty celnej. Sprzedawca ponosi koszty do momentu przybycia towaru do miejsca przeznaczenia, ale podatki i cła importowe płaci kupujący. Kupujący odpowiada również za możliwe opóźnienia w odprawie celnej.

DEMURRAGE
Opłata za używanie kontenera powyżej bezpłatnego okresu. Naliczana od momentu rozładunku kontenera ze statku do jego wywiezienia z portu. Środki wypłacane właścicielowi kontenera, zwykle linii żeglugowej.

DES — Delivered ex Ship (Incoterms 2000)
Dostawa „franco statek” — sprzedawca wypełnia obowiązki, gdy towar zostaje dostarczony na pokład statku w porcie przeznaczenia. Wszystkie dalsze koszty i ryzyka przechodzą na kupującego.

DEQ — Delivered ex Quay (duty paid) (Incoterms 2000)
Dostawa „franco nabrzeże z opłatą celną” — sprzedawca ponosi wszystkie koszty, w tym cła, do momentu przekazania ładunku na nabrzeżu portu przybycia.

Door to Door
Dostawa „od drzwi do drzwi” — spedytor odpowiada za transport ładunku z magazynu lub pomieszczenia nadawcy do drzwi odbiorcy. Koszt obejmuje wszystkie etapy transportu.

DROP-OFF CHARGE
Opłata za zwrot kontenera do punktu innego niż miejsce docelowe wskazane w konosamencie.

EDI — Electronic Data Interchange
Elektroniczna wymiana danych — zautomatyzowany system przesyłania informacji handlowych między uczestnikami procesu logistycznego.

ETA — Estimated Time of Arrival
Szacowany czas przybycia — przewidywana data i godzina, kiedy statek lub transport spodziewany jest w miejscu przeznaczenia.

ETD — Estimated Time of Departure
Szacowany czas odjazdu — przewidywana data i godzina opuszczenia portu przez statek lub inny transport.

EXW — Ex Works (Incoterms)
Dostawa „z zakładu” — sprzedawca udostępnia towar w swoim miejscu (magazyn, sklep itd.) i nie ponosi odpowiedzialności za dalszy załadunek i transport. Wszystkie koszty i ryzyka przechodzą na kupującego.

FAS — Free Alongside Ship (Incoterms)
„Wolne wzdłuż burty statku” — sprzedawca zobowiązuje się dostarczyć towar do portu i umieścić go wzdłuż burty statku. Od tego momentu kupujący płaci za załadunek, fracht, ubezpieczenie i dostawę. Ryzyko przechodzi na kupującego w chwili umieszczenia towaru przy burcie statku.

FCA — Free Carrier (Incoterms)
„Franco przewoźnik” — sprzedawca wypełnia swoje zobowiązania, przekazując towar, zwolniony z ceł eksportowych, przewoźnikowi wskazanemu przez kupującego w uzgodnionym miejscu. Odpowiedzialność za załadunek zależy od miejsca przekazania towaru.

FCL — Full Container Load
Pełne załadowanie kontenera — kontener w całości wypełniony ładunkiem jednego nadawcy, przeznaczony dla jednego odbiorcy.

FOB — Free on Board (Incoterms)
„Wolne na pokładzie” — sprzedawca pokrywa koszty transportu towaru do portu i jego załadunek na statek. Od momentu przekroczenia burty statku ryzyko przechodzi na kupującego. Właścicielstwo towaru często przechodzi w tym samym momencie.

FEEDER
Feeder — mały statek lub linia przewozowa transportująca ładunki między małym portem a dużym węzłem transportowym, gdzie następuje przeładunek na główne statki.

FEU — Forty-foot Equivalent Unit
Jednostka odpowiadająca objętości jednego kontenera czterdziestostopowego. Stosowana przy obliczaniu pojemności i taryf transportowych.

FI — Free In
„Wolne od załadunku” — termin morski oznaczający, że koszt frachtu nie obejmuje opłat za załadunek na statek.

FIO — Free In and Out
„Wolne od załadunku i rozładunku” — warunki, w których koszty załadunku i rozładunku nie są wliczone w stawkę frachtu i są opłacane oddzielnie.

FO — Free Out
„Wolne od rozładunku” — fracht nie pokrywa kosztu rozładunku ładunku w porcie przeznaczenia.

FOR — Free on Rail
„Wolne na wagonie / platformie” — ustalona stawka frachtu nie obejmuje kosztów załadunku i rozładunku z platformy kolejowej ani kosztów sprzątania wagonów.

FOT — Free on Truck
„Franco ciężarówka” — cena towaru obejmuje jego załadunek do pojazdu transportowego, dalsze koszty transportu ponosi kupujący.

FR — Flat Rack
Kontener-platforma z końcowymi ścianami, przeznaczona do przewozu ładunków ponadgabarytowych i ciężkich: sprzętu, samochodów, silników lotniczych i innych dużych przedmiotów.

FREIGHT COLLECT
Fracht opłacany przez odbiorcę — wszystkie koszty transportu ponosi strona przyjmująca ładunek.

FREIGHT PREPAID
Fracht opłacany przez nadawcę — koszty transportu wliczone w cenę wysyłki.

GP — General Purpose
Standardowy kontener ogólnego przeznaczenia, używany do przewozu większości rodzajów suchych ładunków.

GENERAL CARGO
Ładunek ogólny — towar jednostkowy lub pakowany, który można policzyć (skrzynie, worki, kontenery, beczki, bele itp.).

GRI — General Rate Increase
Podwyżka podstawowej stawki frachtu — tymczasowa lub sezonowa dopłata ustalana przez linie żeglugowe zgodnie z ich polityką taryfową.

HC — High Cube
Kontener o zwiększonej wysokości — o jeden stopa wyższy od standardowego kontenera, umożliwiający przewóz większych ładunków objętościowych.

IN-BOND
Ładunek, który nie przeszedł odprawy celnej i znajduje się pod kontrolą celną.

LCL — Less than Container Load
Ładunek zbiorczy — partia ładunku mniejsza niż pojemność kontenera; zazwyczaj jeden kontener przewozi ładunki od kilku nadawców.

LI — Line In
„Warunki liniowe przy wysyłce” — spedytor zapewnia zdjęcie kontenera z transportu, umieszczenie na terminalu i załadunek na statek. Usługi wliczone w stawkę frachtu.

LO — Line Out
„Warunki liniowe przy przybyciu” — obejmują rozładunek ze statku, umieszczenie na terminalu i dalszy załadunek na środek transportu odbiorcy.

MOTHER VESSEL
Statek macierzysty — duży statek obsługujący główne porty i przyjmujący ładunki z linii feederowych.

MT — Metric Ton
Tona metryczna — jednostka masy równa 1000 kilogramów.

NVOCC — Non Vessel Operating Common Carrier
Przewoźnik bez własnej floty — firma wynajmująca przestrzeń ładunkową na statkach innych linii żeglugowych i wydająca własne konosamenty.

OGC — Out of Gauge Cargo
Ładunek ponadgabarytowy — towary przekraczające standardowe wymiary kontenera.

OT — Open Top
Kontener z otwartym dachem, używany do załadunku ładunków ponadgabarytowych przy użyciu dźwigów.

POD — Port of Destination
Port przeznaczenia — końcowy punkt dostawy ładunku.

POL — Port of Loading
Port załadunku — miejsce, gdzie ładunek jest załadowany na statek.

PSI — Port Security Charge – Import
Opłata portowa za zapewnienie bezpieczeństwa przy imporcie ładunków.

PSS — Peak Season Surcharge
Dopłata sezonowa — dodatkowa opłata frachtowa w okresach wysokiego popytu (zazwyczaj lato i jesień).

RAMP — Rampa
Platforma ładunkowa używana do przeładunku między środkami transportu. „Od/do rampy” oznacza, że spedytor zapewnia transport do najbliższej rampy nadawcy lub odbiorcy.

REPO
Zwrot pustego kontenera do punktu wskazanego przez przewoźnika po rozładunku.

RF — Refrigerated Container
Kontener chłodniczy — wyposażony w system chłodzenia do przewozu towarów szybko psujących się.

RO/RO — Roll-on/Roll-off
Statek typu „ro-ro” — transport z poziomym systemem załadunku/rozładunku, umożliwiający przewóz pojazdów i sprzętu bez użycia dźwigu.

SER — Carrier Security Charge
Opłata za bezpieczeństwo ładunku w trakcie transportu.

SHIPPER
Nadawca — osoba dostarczająca ładunek do przewozu i wydająca instrukcje przewoźnikowi.

SHIPPING REQUEST
Instrukcja wysyłki — dokument, na podstawie którego wystawia się konosament.

SOC — Shipper Owned Container
Kontener należący do nadawcy (klienta), a nie firmy transportowej.

STUFFING
Proces załadunku ładunku do kontenera.

TEU — Twenty-foot Equivalent Unit
Jednostka równa objętości standardowego kontenera dwudziestostopowego.

THC — Terminal Handling Charges
Opłata za obsługę terminalową — obejmuje rozładunek, przemieszczanie, składowanie i dostawę ładunku. Zwykle płaci nadawca w porcie załadunku lub odbiorca w porcie przeznaczenia.

TRANSSHIPMENT
Przeładunek ładunku w porcie pośrednim na inny statek w celu dostarczenia do portu nieobsługiwanego bezpośrednio przez linię główną.

UN CODE — United Nations Number
Numer ONZ — czterocyfrowy identyfikator przypisany niebezpiecznym substancjom lub ich grupom według międzynarodowej klasyfikacji.

WAY BILL
Dokument przewozowy potwierdzający przyjęcie ładunku i zobowiązanie przewoźnika do jego dostarczenia odbiorcy. Podobnie jak konosament potwierdza przyjęcie ładunku, ale nie jest dokumentem własnościowym. Nadawca odpowiada za poprawność danych.

WM — Weight / Measurement
Podstawa obliczania frachtu według wagi lub objętości — używa się wartości większej, aby określić koszt transportu.

WNS — Winter Surcharge
Dopłata zimowa — dodatkowa opłata frachtowa za obsługę lodołamaczy i prowadzenie statków w zamarzających portach zimą.

FSC — Fuel Surcharge
Dopłata paliwowa — dodatkowa opłata zależna od wahań cen paliwa, stosowana do rekompensaty kosztów przewoźnika.

ISPS — International Ship and Port Facility Security Code
Międzynarodowy kodeks ochrony statków i obiektów portowych — określa środki bezpieczeństwa zapobiegające aktom terroryzmu i nielegalnej ingerencji w transport morski.

IMO CLASS — International Maritime Organization Classification
Klasyfikacja ładunków niebezpiecznych zgodnie z wymaganiami IMO, obejmuje 9 klas zagrożenia.